Zojuist zijn de eerste resultaten bekend gemaakt van het tijdsbestedingsonderzoek dat SPOT, RAB en PBE (platform buitenreclame) samen hebben laten uitvoeren. Het belangrijkste nieuws is dat de tijd die wordt besteed aan internet in 2008 is gestegen tot gemiddeld 80 minuten per dag. Dit is bijna een verdubbeling in vergelijking met 2006, toen nog 43 minuten aan internet werd besteed. De toename is terug te vinden bij alle leeftijden. Het onderzoek geeft ook een samenstelling van de internettijd: surfen 38 minuten, e-mailen 34 minuten en chatten/MSN-en 8 minuten. Verder blijkt dat jongeren van 13-19 jaar al bijna een kwartier per dag via de PC naar televisie kijken. Internetten op het TV-toestel komt echter nog bijna niet voor.
Gaming (13 minuten per dag) is gegroeid naar een niveau dat ruim boven het lezen van tijdschriften ligt (6 minuten) en is bijna even groot is als het lezen van dagbladen (15 minuten). De onderzoekers zien hier een groot verschil tussen jongeren en ouderen. De omslag ligt op dit moment bij 50 jaar. Tot 50 jaar neemt gamen een veel groter tijdbeslag in dan het lezen van kranten, bij personen ouder dan 50 jaar neemt het lezen van de krant een veel groter deel dan gamen.
De extra tijd voor internet gaat nauwelijks ten koste van andere media. Multitasking blijft onverminderd de strategie om de extra internettijd op te vangen. Nam in 2006 multitasking nog rond 60% van de internettijd in beslag, in 2008 stijgt dat tot boven de 75%. Driekwart van de internettijd wordt dus gecombineerd met andere activiteiten.
Radio is niet opgenomen in het onderzoek. Dat wil zeggen, niet in de rapportage. Het bleek dat te weinig mensen hebben ingevuld dat ze ook op het werk naar de radio luisteren. En juist daar komt een groot deel van het luistervolume vandaan. Tom van Hulst van RAB legde dat uit tijdens de presentatie van de cijfers. Geprobeerd wordt om op korte termijn met een datafusie toch goede cijfers boven water te krijgen. Op lange termijn wil RAB toe naar een model waarin samen wordt gewerkt met NOM, STIR en SKO om op die manier tot beter materiaal te komen.
Out of home
Het feit dat PBE participeert in het onderzoek heeft als voordeel dat ook het verplaatsingsgedrag buiten de deur wordt gemeten. Het onderzoek laat een toename zien van de tijd die men dagelijks onderweg is van 55 minuten in 2006 naar 65 minuten in 2008. Jongeren gebruiken meer het openbaar vervoer, maar vanaf 20 jaar is de auto het meest gebruikte vervoersmiddel.
Er wordt in 2008 even lang gekookt als in 2006, maar voor het eten zelf wordt steeds minder tijd uitgetrokken: van 90 naar 80 minuten per dag. 40+ alleenstaanden laten een sterke groei zien in de zorg voor familieleden, zij dragen de last van de toenemende zelfvoorziening.
Jongeren (< 40 jaar) gaan minder naar muziek luisteren via een muziekapparaat (zoals CD-speler of MP3/4). De leeftijd van jongeren bij het helpen in het huishouden daalt. 13-19 jarigen gaan minder helpen in het huishouden, kids van 10-12 jaar juist meer.
Tot zover het persbericht. Een samenvatting van het onderzoek staat hieronder:
Druk
Vier van de tien Nederlanders heeft gisteren een drukke dag gehad. Zes van de tien een gewone of rustige dag, 7,5% voelde zich gisteren ziek, maar de helft daarvan is wel zijn bed uitgekomen. De gemiddelde drukte valt dus nog wel mee. De grootste druk komt terecht op de schouders van parttimers met kinderen. Gelukkig is er nog de zondag, zondag is voor het overgrote deel nog steeds de nationale rustdag.
Hoofdactiviteiten
De dag is ingedeeld in slapen en persoonlijke verzorging: 10,7 uur, verplichtingen: 7,1 uur, onderweg zijn: 1,1 uur en vrije tijd: 9,1 uur. Verplichtingen maken 25% van de tijd uit, vrije tijd 33%.
De belangrijkste verplichting is betaald werk: gemiddeld voor alle Nederlanders 3,2 uur per dag. Omgerekend werken full timers gemiddeld 35 uur per week, part timers iets minder dan 20 uur per week. Studenten werken ook flink wat uren: 13 uur per week. Op werkdagen is ruim 50% van de bevolking (20-65 jaar) op een of andere wijze bezig met betaald werk, op zondag ruim 10%.
Huishoudelijk werk kost gemiddeld 2,1 uur per dag. Daarnaast zijn we gemiddeld ongeveer 20 minuten bezig voor de dagelijkse boodschappen en ook 20 minuten met winkelen.
Van de vrije tijd is ruim de helft besteed aan media: 4,9 uur per dag. Aan andere vrije tijd activiteiten wordt 4,3 uur per dag besteed.
Spreiding over de dag
Sommige leefgewoonten liggen muurvast. Een land wordt bepaald door zijn etenstijden. In Nederland eten we om acht uur ‘s ochtends, om half één ‘s middags en om zes uur ‘s avonds. Dat is sinds WO II niet meer veranderd.
De aanvang van de werkdag is gespreid. Het aantal werkenden loopt op van een kleine 10% om 7 uur tot ruim 30% om 9 uur ‘s ochtends. Om 16 uur begint de werkdag te eindigen totdat om 18 uur de meesten weer vrij zijn. ‘s Avonds loopt het aantal werkenden geleidelijk terug van 5% om 18 uur tot 1% om 24 uur.
Huisvrouwen en parttimers doen hun dagelijkse boodschappen redelijk gespreid over de dag. Fulltimers doen echter (op werkdagen) massaal na hun werk de boodschappen en laten een sterke piek zien om half zes ‘s middags.
Naast de werkenden is overdag is ruim 10% om andere redenen buitenshuis actief. Dit loopt ‘s avonds op tot 20%. Onderweg is overdag ongeveer 5%, oplopend tot 10% tijdens de spitsuren om 8 uur en 17 uur.
Media
Van alle mediatijd gaat bijna de helft naar televisie: 138 minuten per dag (2 uur en een kwartier). Dagelijkse kijkt ruim tweederde van de bevolking wel even televisie. ‘s Avonds om 21.30 uur kijkt van de mensen thuis 56% televisie. Televisie is en blijft verreweg het grootste volume mediatijd voor zijn rekening nemen.
De grootste groeier vormen de internetactiviteiten. Zij nemen anno 2008 80 minuten (1 uur en 20 minuten) per dag voor hun rekening, hetgeen neerkomt op ruim een kwart van alle mediatijd. Dit is bijna een verdubbeling van de tijd die in 2006 werd gemeten (43 minuten). De groei van internet zien we terug bij alle bevolkingsgroepen. Wel is het zo dat jongeren veel meer chatten en volwassenen veel meer e-mailen en surfen. Dagelijks is 44% van de bevolking op de een of andere manier aktief met internet.
Gemiddeld wordt er 15 minuten in een krant gelezen, 6 minuten in een tijdschrift en 4 minuten in een folder. Hierin is sinds 2006 weinig veranderd. Aan boeken lezen wordt gemiddeld 13 minuten per dag besteed. Voor telefoneren en SMSen, mobiel en/of vast, wordt 10 minuten per dag uitgetrokken.
Prime time televisie ligt rond 21.30 uur met bijna 45% bereik. Prime time internet ligt een uurtje eerder rond 20.30 uur met een bereik van 12%. Eten en internetten gaat niet goed samen, maar de televisie gaat vaak juist al aan tijdens het avondeten.
Het bereik van gedrukte media ligt op een lager niveau. “˜Prime time‘ voor dagbladen ligt ‘s ochtends rond 9.30 uur met een bereik van 4%. Tijdschriften worden meer gespreid over de hele dag gelezen door bijna 1% van de mensen. Opvallend is dat er vaker in boeken wordt gelezen dan in tijdschriften. Voor het boeken lezen ligt het bereik overdag rond de 1,5% en een piek om 22 uur ‘s avonds van 2%.
Nieuw mediagebruik
Bij jongeren laat de computerkijktijd een spectaculaire groei zien. Jongeren van 13-19 jaar zeggen gemiddeld 14 minuten per dag via de computer televisie te kijken. Dit was 4 minuten in 2006. Gemiddeld laat het televisiekijken op een computer echter nog geen stijging zien. Mogelijk wordt het televisiekijken, maar ook het lezen van kranten en tijdschriften op een computer via internet door volwassen vaak nog aangeduid met surfen.
De gemeten tijd dat er op het televisietoestel wordt ge-internet is ook in 2008 op nul blijven steken. Er zijn in Nederland bijna nog geen geïntegreerde apparaten te koop, maar de verwachting is dat deze binnen afzienbare tijd zullen worden geïntroduceerd op de Nederlandse markt.
Multitasking/singletasking
De uitkomsten bij de meting van multimedia-activiteiten levert enkele bijzondere resultaten op: juist tijdens lezen van kranten en tijdschriften wordt er veel gemultitasked (resp. 68% en 74% van de leestijd). Het multitasken tijdens het lezen van tijdschriften is ook flink toegenomen in vergelijking met 2006. Waarschijnlijk heeft het lezen van tijdschriften steeds vaker een entertainmentfunctie, waardoor het gemakkelijker kan worden gecombineerd met andere activiteiten.
Daarnaast zien we dat de sterke groei van internetten samen gaat met een stijging van het percentage multitasking tijd. Dit betekent ook vaak het mixen van surfen en e-mailen. Eigenlijk is dat dus online singletasken.
Het meeste singletasken zien we bij televisie en de spelcomputer. De televisiekijktijd is voor bijna tweederde singletasking. Tijdens het grootste deel van de kijktijd worden er dus tegelijkertijd geen andere activiteiten gedaan en wordt er alleen televisie gekeken.
Vrije tijd
De overige vrije tijd, in totaal ruim 4 uur, wordt voor een flink deel ingevuld met sociale kontakten. Ruim een uur per dag wordt besteed aan het op bezoek gaan of bezoek ontvangen en kletsen.
Sporten doen we gemiddeld 12 minuten per dag, maar als we dit omrekenen naar degenen die zelf sporten komt het uit op ca. 2 uur per sporter. Daarnaast zijn we gemiddeld nog 9 minuten per dag op andere wijze buiten aan het ontspannen (ca. anderhalf uur per actieve persoon). Kinderen spelen gemiddeld drie kwartier buiten en sporten daarnaast gemiddeld 20 minuten per dag. Vanaf 13 jaar loopt dat sterk terug.
Als we uitgaan of uit eten besteden we daar drie uur aan, maar gemiddeld voor heel Nederland komt dit uit op 13 minuten per dag.
Onderweg
86% van de bevolking van 20-65 jaar komt op een dag wel even buiten. Gemiddeld is men 7 uur per dag buitenshuis en dit outdoor gedrag neemt toe. Jongeren (6-34 jaar) en werkenden zijn langer buiten, resp. 8 uur en 10 uur per dag.
47% gebruikt op een dag de auto, 17% de fiets, 5% bus, tram of metro en 4% de trein. In de spits tussen 17-19 uur zit 20% van de Nederlanders in de auto. De auto wordt door iedereen vanaf 20 jaar volop gebruikt. Het openbaar vervoer wordt echter veel meer door jongeren (tot 30 jaar) gebruikt dan door ouderen.
De auto wordt het meest gebruikt voor woon-werk verkeer. Huisvrouwen gebruiken de auto het meest voor de dagelijkse boodschappen.
Technische informatie over het onderzoek
Het onderzoek is uitgevoerd in opdracht van SPOT (televisie), RAB (radio) en PBE (buitenreclame).
Het onderzoek omvat informatie over het gedrag van 4297 gemeten dagen, gespreid over de maand maart 2008. Het grootste deel is via een online vragenlijst afgenomen (4/5 van de steekproef) en een kleiner deel via de telefoon (1/5 van de steekproef). De steekproef omvat personen van 6-65 jaar. De steekproef is gewogen naar representatieve verhoudingen voor Nederland, waarbij gebruik is gemaakt van het Establishment Survey van STIR.
In de meting in 2008 zijn aanpassingen doorgevoerd in de vragenlijst en wegingen. Gedurende het veldwerk in 2006 en 2008 hebben zich geen bijzondere voorvallen voorgedaan. In de meting van 2008 viel Pasen, wat in ieder geval één extra vrije dag in de veldwerkperiode oplevert. Klimatologisch kenmerkte maart 2006 zich als relatief koud en maart 2008 als relatief nat. De Paasdagen 2008 waren extreem koud met hagel en sneeuw.
‘k moet zeggen dat ik het wel jammer vind dat radio er niet bij zit. hebben we toch een incompleet onderzoek. zeker in de wetenschap dat radio het grootste medium is qua tijdsbesteding.
Als in de onderzoeksperiode van 2008 Pasen viel (koud en nat) en in 2006 niet vraag ik me toch af in hoeverre de verdubbeling (!) goed gemeten is. (Zie ook de “technische verantwoording”). Ik zou er de voorkeur voor hebben gehad om een soortgelijke periode (dus of mét of zonder Pasen) uit te kiezen voor de onderzoeken van 2006 en 2008. Maar goed, ik heb het originele persbericht niet kunnen vinden helaas… We vertrouwen er maar op dat de onderzoekers hiervoor goed gecorrigeerd hebben.
Mooi verslag Peter, veel beter dan de presentatie gisteren (toch knap, want je was er wegens file niet bij volgens Paul van Niekerk…. In de nababbel was de kritiek niet van de lucht, er werd wat lacherig over gedaan zelfs. Na deze sessie en de sessie onlangs van het SKO krijg je toch de indruk dat het radio-onderzoek iets te verbergen heeft. Als andere uitkomsten de uitkomsten obv de huidige methodiek tegenspreken, wordt radio meteen eruit gehaald. Er wordt krampachtig aan de dagboekmethode vastgehouden, een methodiek die volgens mij echt niet langer houdbaar is.
Oef, lacherig zelfs. Dat is niet goed dunkt me. Ik heb niet de indruk dat het radio-onderzoek iets te verbergen heeft. Het op een andere manier meten van radio dan via de dagboekmethode is blijkbaar een lastige.
Interessant. Goede tekst, Peter! Als ik SPOT was, schreef ik nu een prijsvraag uit voor een verbeteringen in de onderzoeksopzet van dit tijdsbestedingsonderzoek.
Gisteren werd als een van de resultaten gepresenteerd (en het staat ook in het nadien uitgereikte
boekje op pagina 62), dat tijdschriften lezen en kranten lezen gelijktijdig plaatsvindt ! ????
De laatste spreker, tijdsfilosoof Steve Taylor ontkrachte m.i. het onderzoek:
“Time goes quickly in states of absorption”.
De tijd, die je doorbrengt als je een boek of tijdschrift leest “in a state of absorption”
lijkt sneller te gaan.
Conclusie, die je daaruit zou kunnen trekken: in een onderzoek, dat een beroep doet op
het geheugen van respondenten wordt de werkelijk gespendeerde tijd onderschat, die besteed
is aan media, “die je opslorpen”.
Als ik de hoofdactiviteiten optel kom ik tot 28 uur op een dag (10,7 + 7,1 + 1,1 + 9,1). Mis ik nou elke dag 4 uur of klopt het onderzoek niet helemaal?
dit is een leuke aanvulling . . .
Blijkt dat je op 28 uur uit komt vanwege multitasking. Tijdens het onderweg zijn aan persoonlijke verzorging doen denk ik?
@Niels dat vind ik erg verwarrend. wat is dan een ‘hoofd’activiteit? ‘k Zal het ’s bij de onderzoekers neerleggen.
Dat klopt, dit is dan ook het grote kritiekpunt op de verschillende onderzoeken en ook de reden dat het STIR, tijdbestedingsonderzoek (SPOT) en IAB onderzoek niet overeenkomstige cijfers laten zien. Maar goed, geen van deze is dan ook onafhankelijk…
Alles wordt duidelijk als je de dummy vragenlijst op de website van Spot opstart en probeert in te vullen. Hij staat onder het kopje technische verantwoording. Ook al is zo te zien getracht de vragenlijst heel zorgvuldig te programmeren, lijkt het me een hele moeilijke taak voor respondenten om al je activiteiten goed in te vullen. De hoofdactiviteiten kunnen nog redelijk goedgaan, wat nevenactiviteiten betreft haak je al gauw af. Erg jammer.
Ik begrijp de reacties van de markt over de radiocijfers, maar ik kan iedereen verzekeren, dat RAB het meest baalt en dat we helaas hebben moeten concluderen, dat de ONDERZOEKSOPZET van TBO niet geschikt is om radio luisteren adequaat in kaart te brengen. Deze conclusie begrijpt iedereen als meer dan ¾ van de radiotijd niet gemeten wordt in het huidige TBO onderzoek. Toch blijft RAB fervent voorstander van tijdbestedingsonderzoek, omdat dit het enige onderzoek is waar je in één onderzoek de mediatijd van alle media onderling kan vergelijken en waar je multi-media gedrag kan vaststellen. We volgen een tweesporenbeleid, waarbij we met de andere participanten op zoek gaan naar een juiste onderzoeksopzet voor TBO of het UK model Touchpoints gaan toepassen, waarbij je o.a. gebruik maakt van het currency bereiksonderzoek.
Kortom wordt vervolgd!!
Ben het met George eens; het initiatief is te prijzen, maar TBO moet flink op de schop;
– Neem senioren mee in het onderzoek. Je kunt de 2,2 miljoen ouderen niet langer negeren
– trek een verse (TNT-huishoudens?) steekproef waarbij je weinig hoeft te wegen
– zorg voor sneller en gemakkelijker invullen; probeer vooral de meerdere activiteiten tegelijkertijd scherp te krijgen. Multitasking is een groeiend fenomeen!
– of misschien op zoek naar een methode om het gedrag te meten i.p.v. het te vragen?
oh ja, vraag de respondent niet meer of hij zichzelf lui vindt; het invullen van deze TBO-vragenlijst is alleen voorbehouden aan ijverige mensen.
wordt (hopelijk) vervolgd!
BVA wil(de) toch ook een TBO. Waarom niet samenwerken?
Wil jij er een JIC van maken? 😉
Vroeger werd het centraal geregeld; door het Sociaal en Cultureel Planbureau. Dat doen ze overigens nog steeds. Alleen sluit hun methode anno 2008 niet meer geheel aan bij media.
Misschien moeten wij idd eens in een groter verband kijken naar een opzet waar de gehele (media-)branche mee vooruit kan?
We hebben met branche-partijen gesproken. Zoals bekend zouden dagbladen oorspronkelijik ook participeren en het ultiene doel blijft ook op het branche breed op te zetten. Binnenkort is er een evaluatiegesprek en ik zal dit punt meenemen.
Ik ben op zoek naar internet tijdsbesteding verschillen (en invloeden daarop) van maand tot maand. Dus bijvoorbeeld dat er in augustus x% minder wordt ge-internet dan in september, waar men gemiddeld 5u per week voor het internet zit bijvoorbeeld.
Wie kan mij helpen?