We kennen Annemarie van Gaal van haar avontuur in Rusland. Independent Media, Derk Sauer, Moskou etc. Het lijkt alsof we het verhaal al heel vaak gehoord hebben. Doet bijna clichématig aan. Maar wanneer je het verhaal uit de eerst hand hoort klinkt het toch anders. Het had zeker niet misstaan op het congres van vorig jaar, dat als thema Storytelling had. Van Gaal deed uit de doeken waarom hun uitgeverij wel succesvol was in Moskou en alle andere mondiaal gerespecteerde collega’s niet. Drie belangrijke oorzaken: geen hoofdkantoor, geen ervaring en geen gezond verstand. Gewoon gaan, met en zonder doodsbedreigingen. Een mooi verhaal waarbij het verhaal van de spreker erna meer dan verbleekte. Maar daarover later meer.
Het hoofd conjunctuur van CBS uit Heerlen was nog maar het van het podium gestapt of Van Gaal bestempelt deze stad als “de meest verschrikkelijke stad van de hele wereld”. Dus na de middelbare schooltijd zo snel mogelijk weg daar om vervolgens als directiesecretaresse te beginnen bij destijds VNU. Die was toen actief in Moskou en men zocht nog iemand om daar naar toe te gaan. Niemand wilde, behalve Van Gaal. En ze ging. Eerst om te werken vanuit de joint venture die VNU destijds had en later als zakelijk partner van Derk Sauer (“ik heb geen relatie met Derk gehad.”).
Van Gaal legt de zaal de ontberingen uit over het zakendoen in het begin van de jaren negentig in Rusland. Bureaucratie ten top, een verbod op kopieerapparaten en gebrekkige communicatie naar het buitenland, lees: je eigen hoofdkantoor.
Eenmaal zelfstandig kwam het voordeel van geen hoofdkantoor om de hoek kijken. Van Gaal en Sauer konden zich veel vrijer bewegen in de markt zonder toestemming van wie dan ook, profiteerden waar mogelijk van de zwarte markt en zetten op die manier ook een unieke manier van distributie in. De jongetjes. De jongetjes werden door Sauer en Van Gaal ingehuurd omdat de reguliere distributie sterk haperde. Dozen met magazines werden soms niet eens uitgepakt in de winkel. Er zat geen commerciële druk achter. Wel bij de jongetjes. De jongetjes verkochten voor de uitgevers de magazines op straat tegen een ‘marktprijs’. Er werd geen coverprijs meegedrukt om zodoende de marge voor de jongetjes open te laten. Het werd het succes van de uitgevers.
De volgende stap was de uitgifte van een gratis Engelstalige krant voor expats. “Zij kochten een pak Corn Flakes om iets in hun taal te lezen.” Een gat in de markt zo blijkt. Gratis in 1991 betekent dat Van Gaal en Sauer hun tijd ver vooruit waren. De eerste gratis krant in Zweden kwam pas in 1995. Wederom een enorm succes. Alleen maar mogelijk omdat Sauer en Van Gaal midden in Moskou woonden en werkten. Embedded in de samenleving en cultuur. “Pas dan kun je daar overleven. Zelfs in crisistijd.” En dat deed ze dan ook. Tent verkocht en thans hoofd van AM Media.
50+ marketing
Zoals gezegd verbleekte het verhaal van Brent Green enigszins na het bevlogen betoog van Annemarie van Gaal. Green wilde het cliché de wereld uit helpen dat 50+ marketing niet spannend en sexy is. Ik vraag me af of dat gelukt is. Green behoort duidelijk zelf tot die doelgroep en heeft zich middels studie en een boek opgeworpen als marketingexpert van de babyboomers. Zijn boodschap werd voor een groot deel opgehangen aan popmuziek uit de sixties en veel Amerikaanse voorbeelden. Volle sheets met veel opsommingen ondersteunden zijn presentatie, maar halverwege raakte ik ‘m kwijt. De link tussen de populaire seniorensport Nordic walking en de LP-hoes van de Beatles op Abbey Road gaat me nou eenmaal iets te ver.
Anyway, de overeenkomst met Van Gaal was wel dat de bevlogenheid op hetzelfde niveau lag alleen de uitvoering lag wat mij betreft mijlenver uit elkaar.